Vlada Srbije iz budžetskih rezervi izdvaja još 30 miliona dinara za Srpsku pravoslavnu crkvu

Na sednici Vlade koja je održana 9. maja doneta je odluka da se iz sredstava budžetskih rezervi izdvoji novac radi pomoći Srpskoj pravoslavnoj crkvi. Kako je objavljeno u Službenom glasniku, na ime dotacije Eparhiji britansko - skandinavskoj SPC, a radi pomoći za izgradnju Manastira Pokrova Presvete Bogorodice i Srpskog centra u Vokstropu, u Švedskoj, Vlada je odobrila pomoć 12 miliona dinara.  

Takođe, odlučeno je i da bude uplaćeno 18 miliona dinara na ime dotacije Srpskoj pravoslavnoj eparhiji budimskoj, a radi pomoći za završetak radova na Muzeju Eparhije budimske u Sentandreji, u Mađarskoj.

Odluka o uplati pomoći SPC od ukupno 30 miliona dinara dolazi svega mesec i po dana nakon što je Vlada Srbije odobrila donaciju od 10 miliona evra za nastavak radova na uređenju Hrama Svetog Save u Beogradu.

Država je velikodušnom donacijom pomogla Crkvi i krajem prošle godine, kada joj je, kako je saopšteno, zbog “teške situacije” iz budžetskih sredstava uplaćeno oko million evra. To je učinjeno u okviru programa Ministarstva za privlačenje investicija za ulaganja od posebnog značaja, mada joj je tokom 2018. iz budžeta već bilo opredeljeno više od 2,3 miliona evra.

Pored toga što je što je oslobođena poreza za svoju osnovnu delatnost i imovinu, SPC je favorizovana jer je ubedljivo najveći pojedinačni dobitnik budžetskih sredstava iz linije 481 namenjene nevladinim organizacijama. Prema istraživanju Insajdera, država je od 2002. do početka 2017. izdvojila više od 90 miliona evra za potrebe svih crkava i verskih zajednica, od čega je ubedljivo najviše dobila Srpska pravoslavna crkva.

SPC se pojavila i kao investitor u izgradnji poslovno-stambenog kompleksa u bloku 32 na Novom Beogradu. Izgradnju objekata finansira suinvestitor, firma PMC inženjering, dok će SPC budući poslovni objekat iznajmljivati kompanijama.

Kako su iz SPC u aprilu prošle godine saopštili, prihode će koristiti za “svoje potrebe”, među kojima je, kako su precizirali, i završetak Hrama Svetog Dimitrija.

Prema Zakonu o crkvama i verskim zajednicama, Srpska pravoslavna crkva i druge verske zajednice su oslobođene poreza za svoju osnovnu delatnost i imovinu. Ne plaćaju porez na imovinu bogomolja, imaju pravo na povraćaj PDV-a za robu koja je u funkciji bogosluženja, a zdravstveno i socijalno osiguranje za sveštenike uplaćuje se iz budžeta Republike Srbije.

SPC ima i svoje preduzeće, čiji je zvaniči vlasnik Patrijaršijski upravni odbor, a reč je o preduzeću Patrijaršijska dobra d.o.o, za proizvodnju i prodaju vina, suvenira i sličnih proizvoda.

Na svoja preduzeća i privredne delatnosti, prema istraživanju Insajdera, crkve plaćaju poreze, a to nalaže i zakon u kom se navodi da crkve i verske zajednice “mogu da obavljaju privrednu ili drugu delatnost na način i u skladu s propisima kojima je uređeno obavljanje tih delatnosti”.

Pored toga što se finansiraju direktno iz budžeta, crkve i verske zajednice u Srbiji finansije obezbeđuju i kroz donaciju i iz sopstvenih prihoda od raznih crkvenih i verskih usluga. Donatori mogu biti oslobođeni “odgovarajućih poreskih obaveza”, a prema istraživanju Insajdera dešavalo se i to da su među donatorima i javna i državna preduzeća.

Takođe, prema Zakonu o računovodstvu iz 2013, ali i prethodnim zakonima, crkve i verske zajednice nemaju nikakavu obavezu da objavljuju finansijske izveštaje.

Trošenje novca koji im je dodeljen iz budžeta moraju da pravdaju, ali istovremeno nemaju nikakvu obavezu da objavljuju izveštaje o tome kako troše i koliko zarađuju od, primera radi, verskih usluga kao što su krštenja, svadbe, pa i sahrane, za koje ne postoje zvanične "tarife".

Izvor: Insajder