MUP o slikama kvislinške formacije na kalendaru: Kroz epohe predstavljen razvoj i izgled srpske policije bez obzira na ideološki koncept
Ministarstvo unutrašnjih poslova Srbije saopštilo je u petak da su fotografije kvislinške formacije Srpske državne straže (SDS) na kalendar MUP-a za 2024. godinu uvrštene jer je ideja kalendare "da se kroz njega u različitim segmentima, kroz različite istorijske epohe, predstavi razvoj i izgled srpske policije, bez obzira na ideološki koncept i ulogu koju je policija imala u pojedinim vremenima".
U skladu sa tim, prikazan je i stroj pripadnika Srpske granične straže i ešalon biciklista Srpske državne straže Uprave grada Beograda, koji ilustruju izgled srpske policije u vremenu Drugog svetskog rata, odnosno nemačke okupacije Srbije 1941-1944.
Kako navode, žandarmerija i policija obnovljene su 1941. godine na zahtev nemačkih okupacionih vlasti od strane Saveta komesara, koji su u tom trenutku predstavljali srpsku civilnu vlast u okupiranoj Srbiji, a ne od strane generala Milana Nedića.
"Jedinice srpske policije i Žandarmerije februara 1942. preimenovane su u Srpsku državnu stražu i bile su podređene nemačkim policijskim organima u okupiranoj Srbiji. Ove dve formacije predstavljaju deo istorijskog razvoja srpske policije i kao takve, fotografije su uvrštene u kalendar Ministarstva unutrašnjih poslova, da bi ilustrovale izgled srpske policije za vreme nemačke okupacije", zaključuju u saopštenju.
Kako je ranije za RSE objasnio istoričar Radosav Tucović, Srpsku državnu stražu je početkom 1942. godine uspostavila tzv. Vlada narodnog spasa, na čijem čelu se nalazio Milan Nedić.
Prema njegovim rečima, SDS je tokom svog postojanja uglavnom bila pod vrhovnom komandom okupacionog policijsko-bezbednosnog sistema, na čijem čelu se u okupiranoj Srbiji nalazio SS-grupenfirer i policijski general August Majsner.
"Njena osnovna namena, prema nemačkim dokumentima, bila je da osigura bezbednost i poredak nemačkog okupacionog sistema na teritoriji okupirane Srbije, a samim tim i da se bori protiv svih neprijatelja nemačkog okupacionog poretka na lokalnom prostoru", rekao je Tucović, koji je 2023. objavio doktorsku disertaciju o Specijalnoj policiji i njenim čelnim ljudima tokom okupacije Srbije u Drugom svetskom ratu.
Milan Nedić, tokom čijeg mandata je formirana i delovala Srpska državna straža, bio je predsednik takozvane "Vlade narodnog spasa" u vreme nemačke okupacije Srbije od 1941. do 1944. godine.
U tom periodu na teritoriji okupirane Srbije sprovođena su hapšenja, deportovanja i masovna ubistva Jevreja, Roma i domaćih antifašista. Pod njegovim premijerskim mandatom, Beograd je bio jedan od prvih gradova u okupiranoj Evropi koji je proglašen za "judenfrei" ("očišćen od Jevreja").
Uredbom Vlade Federativne Narodne Republike Jugoslavije Nedić je nakon oslobođenja proglašen za narodnog neprijatelja i oduzeta su mu građanska i imovinska prava.
Protiv njega su jugoslovenske vlasti vodile istražni postupak o okolnostima u kojima je vršio funkciju predsednika Vlade u vreme okupacije. Presudu, međutim, nije dočekao živ. Prema navodima jugoslovenskih vlasti, 4. februara 1946. izvršio je samoubistvo skočivši kroz zatvorski prozor u centru Beograda.
Apelacioni sud u Beogradu je u aprilu 2019. pravosnažno odbio zahtev za rehabilitaciju Milana Nedića, koji je podnela porodica premijera kvislinške vlade.
Izvor: MUP, RSE