Izrael - unutrašnja politika, nerešeni odnosi sa Palestincima i otvorena pitanja u regionu (VIDEO)
Još od svog osnivanja pre 75 godina, Izrael prolazi kroz krize i iz njih, čini se, izlazi jači. Međutim, za to vreme nije rešeno glavno pitanje – Palestina - kao ni odnosi sa susedima. Politikom Izraela danas, kao i prethodne tri decenije, dominira jedan od najiskusnijih svetskih državnika, Benjamin Netanjahu.
Benjamin Netanjahu je u politici skoro 40 godina, a skoro polovinu karijere bio je premijer Izraela, pa se smatra da je najviše uticao na kreiranje izraelske unutrašnje i spoljne politike. Posle tri uzastopna četvorogodišnja mandata, na mesto premijera, posle samo godinu dana u opoziciji, vratio se krajem prošle godine, kada je formirana jedna od najviše desno orijentisanih vlada u istoriji zemlje.
"Likud, partija kojoj je on na čelu se nalazi u koaliciji sa pet drugih manjih stranaka od kojih su neke daleko, daleko ekstremnije, odnosno najekstremnije koje postoje na izraelskoj političkoj sceni. U tom smislu, Netanjahu će imati jedan delikatan zadatak da balansira odnose sa svim tim raspoloženjima koja postoje", izjavio je za Marker Dragan Bisenić, publicista i bivši diplomata.
Glavni saveznik Izraela od njegovog osnivanja je Amerika, a Netanjahu je naročito blizak američkim republikancima. Za vreme administracije Donalda Trampa, Amerika je priznala izraelsku aneksiju Golanske visoravni i Jerusalima kao glavnog grada, čemu se protivi međunarodna zajednica.
Glavni izazov Izraelu, ali i regionu, ostalo je palestinsko pitanje – sukob koji traje od osnivanja Izraela.
"Princip koji je usvojen stvaranjem Izraela je princip dve države. Teritorija na kojoj se nalazi Izrael, ta nekada Britanska Palestina, trebalo bi da bude podeljena na dve države - Palestinu i Izrael. U političkom razvoju kasnije, mnogi Izraelci su bili skloni da odustanu od te formule smatrajući da ona nije ni na koji način primenjiva i da Palestinci svoju državu već imaju u Jordanu ili da državu mogu da imaju u Pojasu Gaze", rekao je Bisenić.
Jedna od najvećih prepreka u rešavanju palestinskog pitanja je izraelsko naseljavanje Zapadne obale, koje međunarodna zajednica smatra ilegalnim. Na Zapadnoj obali većinski žive Palestinci, pa dolazak izraelskih naseljenika često prati iseljavanje lokalnog stanovništva, ali i oružani sukobi.
"To su nepriznata naselja i u UN-u, a čak su i SAD prvi put glasale za rezoluciju kojom je osuđena izgradnja izraelskih naselja na Zapadnoj obali 2016. godine. To pitanje 600.000 Izraelaca koji se nalaze na Zapadnoj obali će biti otežavajuće za postizanje bilo kakvog sporazuma", naveo je Bisenić.
Pored unutrašnjih izazova, Izrael ima i regionalne izazove. Iako su odnosi sa arapskim državama bolji nego ranije, indirektni sukob sa Iranom traje skoro četiri decenije i vodi se u državama gde se njihovi interesi prepliću – uglavnom u Siriji i Libanu. Izrael je jedina zemlja na Bliskom istoku sa nuklearnim naoružanjem i glavni zapadni saveznik u regionu, dok dobre odnose ima i sa Rusijom i Kinom.
Izvor: Insajder