Šta Srbi na Kosovu dobijaju formiranjem Zajednice srpskih opština? (VIDEO)
Zvanični Beograd i predstavnici Srba na Kosovu i Metohiji insistiraju na formiranju Zajednice srpskih opština, u kojoj bi bile četiri opštine na severu i šest južno od Ibra. Iako je formiranje Zajednice, koja bi obuhvatala 16 odsto teritorije Kosova i Metohije, dogovoreno Briselskim sporazumom 2013-te godine, Priština se poziva na odluku kosovskog Ustavnog suda, koji je ocenio da formiranje Zajednice nije u skladu sa tamošnjim Ustavom.
Zajednica srpskih opština trebalo bi da omogući veću autonomiju srpskoj zajednici. Njene ingerencije ostale bi u okviru zdravstva i školstva, ali sve zavisi od toga šta bi pisalo u Statutu zajednice koji bi trebalo da napiše upravljački tim. O tome za Marker Milan Krstić, analitičar:
"U ovom trenutku na osnovu dogovora iz 2013. i 2015. mi možemo da kažemo da bi sigurno dobila mogućnost da koordiniše ono što je već garantovano Ahtisarijevim planom za opštine sa srpskom većinom na Kosovu, na nivou Zajednice srpskih opština. Dakle postoji koordinacija primera radi u domenu urbanizma, u domenu lokalnog ekonomskog razvoja, dakle u tim nekim važnim domenima ZSO bi mogla da od tih pojedinačnih ingerencija srpskih opština napravi jednu srpsku celinu."
Zvanični Beograd veruje da bi formiranje Zajednice srpskih opština poboljšalo položaj srpske zajednice i podiglo stepen njihove zaštite. Ima i onih koji veruju da im Zajednica to ne bi omogućila:
„To je ustvari nešto što Srbima ne može ništa konkretno, da donese dobro. Ja sam bio zagovornik jedne druge ideje i to je plan od četiri tačke, predsednika Tadića, koji je krajem 2011. – 2012-te objavio i tu je potpuno jasno šta bi se desilo sa severom Kosova. Šta bi se desilo sa opštinama južno od reke Ibar. Potpuno je jasno šta bi se desilo sa kulturno-istorijskim spomenicima, crkvama, sakralnim objektima, manastirima. I ono što je najbitnije šta bi se desilo sa državnim i društvenim preduzećima, koja su kosovske vlasti uzurpirale i uključile u proces privatizacije. Plan je da sever Kosova mora da ima potpunu autonomiju, a ima vrlo jasna i precizna ovlašćenja. Opštine južno od reke Ibar, ovih šest, bi imale nešto slično ovome što je predložio i Marti Ahtisari, a i Briselski sporazum“, rekao je za Marker Goran Bogdanović, bivši ministar za Kosovo i Metohiju.
Deset godina od kosovskih izbora održanih krajem 2013-te, na koje su Srbi masovno izašli, Zajednica srpskih opština još nije formirana – mada je to trebalo da se desi dve godine kasnije, odnosno krajem 2015-te. Brisel je to, manje-više prećutno, tolerisao svih ovih godina. Nema najave novih pregovora Beograda i Prištine, iako su predstavnici međunarodne zajednice pominjali mart ove godine, kao period kada će biti postignut sveobuhvatni sporazum.
Izvor: Insajder