Demografska kriza juga Srbije - ugrožene varošice (VIDEO)
Ustavna obaveza države Srbije jeste da se stara o ravnomernom razvoju svakog dela države, kako bi građani, u mestima u kojima su rođeni, imali, ako ne iste, bar slične uslove za život. U praksi nije tako - na to ukazuju podaci prošlogodišnjeg popisa koji su nedavno objavljeni – jug centralne Srbije je za deset godina izgubio više od 100.000 stanovnika, demografska struktura znatno je promenjena zbog odlaska ljudi koji traže bolje uslove života, a varošicama preti sudbina srpskih sela – gašenje.
Masovna emigracija i nepovoljni demografski podaci, posebno na jugu centralne Srbije, nisu novost. Ipak, novina na koju ukazuju rezultati popisa stanovništva jeste da je tek nešto iznad polovine stanovnika u Nišu, Leskovcu, Prokuplju i Pirotu rođeno u tim gradovima. Stručnjaci objašnjavaju: iz okolnih manjih mesta masovno se sele u regionalne centre, a stanovnici tih gradova, istim tempom, u Beograd i inostranstvo.
"Sve je to vrlo jednostavno i logično jer ljudi idu u potrazi za boljim životom jer Republika Srbija sama kakva jeste, ovog trenutka je izuzetno neravnomerno razvijena i postoje svakim danom i godinom sve veće razlike između regiona i okruga što dovodi do toga da pogotovo jugoistočni deo Srbije ima drastično umanjenje stanovnika", izjavio je za Marker Danijel Dašić, stručnjak za pitanje decentralizacije.
"Što kažu, što južnije to tužnije. Upravo je tako i potvrđeno po visini prosečnih neto zarada. Južne opštine su na dnu lestvice po visini prosečnih neto zarada. To su Preševo, tu je Bojnik, Crna Trava, Vlasotince. Znači, te njihove zarade su ispod medijalne zarade. U julu medijalna zarada je bila oko 64.000 a ove su negde ispod 60.000 što govori o siromaštvu na jugu Srbije", izjavio je za Marker Saša Đogović, ekonomista.
Niš je, sa oko 260 hiljada stanovnika, treći najveći grad u Srbiji. Iako je i regionalni centar u koji se i doseljavaju, i on beleži pad broja stanovnika. Ti podaci, kaže sagovornik Markera, ne ostavljaju mnogo mesta za optimizam za Grad Niš i, posebno, manje opštine na iz kojih građani dolaze u taj grad.
"Varošice slede put srpskih sela. Polako nestaju i gase se. Ostaju u najboljem slučaju za ljude koji su uporni da ostanu u svojim rodnim kućama, spavaone iz kojih oni putuje do mesta gde mogu da rade. Ovo je krenulo još 2003. godine kada je pod maskom optimizacije i ušteda krenulo to gašenje ambulanti, domova zdravlja, manjih škola, isturenih školskih odeljenja", kazao je Dašić.
Koren decenijskih problema juga sagovornici Markera vide u neravnomernom ekonomskom razvoju države, odnosno u centralizaciji zemlje. Podaci pokazuju da Srbija u razvoj regiona Beograda, na primer, ulaže oko 70 odsto ukupnih sredstava namenjenih za to, a u region Južne i Istočne Srbije ispod 5 odsto! Taj podatak, kao i nedovoljno razvijena infrastruktura, neki su od razloga zbog kojih jug nije toliko atraktivan investitorima.
"Tu možemo navesti još jedan faktor koji se odnosi na područje koje je blizu administrativne linije sa Kosovom a kada postoje stalne političke tenzije, kada imate s vremena na vreme nagomilavanje vojske, onda nijedan ozbiljan investitor, prevashodno iz inostranstva, nema nikakvu nameru da dolazi u ta područja i da podiže neke ozbiljnije privredne kapacitete koji bi upošljavali kvalifikovanu radnu snagu", naveo je Đogović.
Kako bi se negativni demografski trendovi juga centralne Srbije bar usporili, kažu sagovornici Markera, neophodno je da, uz pomoć države, lokalne samouprave stvore bolje ekonomske uslove, posebno u manjim opštinama koje najbrže gube stanovništvo i kojima preti nestajanje.
Izvor: Insajder
Preuzimanje delova teksta ili teksta u celini je dozvoljeno, ali uz obavezno navođenje izvora i uz postavljanje linka ka izvornom tekstu na www.insajder.net.