Posle više od 30 godina otvara se obilaznica oko Beograda - njen značaj i hronologija radova i obećanja

Rasterećenje saobraćaja na Gazeli

Završetkom radova preusmerava se saobraćaj sa preopterećene osnovne mreže gradskih saobraćajnica na obilaznicu, što doprinosi skraćenju vremena putovanja za tranzitne tokove, smanjenju broja saobraćajnih nezgoda, troškova eksploatacije vozila, štetnih gasova i buke od vozila na užem gradskom području, kažu u Putevima Srbije.

Obilaznica će smanjiti broj vozila na mostu Gazela, koji je jedan od naših najopterećenijih saobraćajnica, preko kojeg dnevno pređe između 200.000 i 250.000 ljudi, skoro 130.000 vozila, više od 7.000 lakih kamiona i više od 3.000 vozila javnog prevoza.

Kompletiranje tek izgradnjom tzv. Sektora C

Ministar građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture Goran Vesić u "Markeru" je izjavio da ona za glavni grad znači "manje saobraćaja i manje zagađenja“, ali i istakao da predstoji nastavak gradnje - tzv. Sektora C od Bubanj Potoka i Vinče, preko Dunava, do Pančeva, u dužini od 31 kilometar, kako bi se kompletirao projekat.

Predviđena je gradnja kombinovanog drumsko-železničkog mosta preko Dunava, između desne obale naselja Vinča i leve obale naselja Starčevo, i nastavak železničke pruge Beli Potok-Pančevo u dužini od 29 kilometara.

Na tom potezu planirana je gradnja dva tunela, Bubanj potok i Leštane, kao i veliki drumsko-železnički most kod Vinče.

Pogledajte gostovanje ministra Vesića u "Markeru", u okviru kog je govorio i o obilaznici oko Beograda:

Šta povezuje obilaznica

Obilaznica oko Beograda povezuje krak Koridora 10b, E-75 (granica sa Mađarskom, Horgoš - Novi Sad - Beograd) sa Koridorom 10, E-70 (granica sa Hrvatskom, Batrovci - Beograd), državni put IB reda broj 26 i Rutom 4, E-763 "Milošem Velikim" (Beograd - Požega - granica sa Crnom Gorom Boljare) i ponovo delom Koridora 10, E-75 (Beograd - Niš - Preševo - granica sa Makedonijom).

Pun profil auto-puta

Sektor 6 beogradske obilaznice sastoji se od dve trake (pun profil) auto-puta od tunela Straževica do petlje Bubanj Potok (uključujući i petlju), u dužini od 9,74 km.

U okviru sektora 6 kompletno je izvedena i desna i leva traka auto-puta, koja uključuje otvorenu deonicu trase, tunel Beli Potok, petlje Avala i Bubanj Potok, dva mosta u trupu auto-puta: most br. 16 i most br. 17, dva nadvožnjaka u petlji Avala, osam mostova u petlji Bubanj Potok, kao i četiri nadvožnjaka duž sektora 6.

Kada je reč o tunelu Beli Potok, leva cev i desna cev duge su po 360 metara.

Izvođači radova

Radove su izvodili kineska komapnija Power China, azerbejdžanski Azvirt i domaći podizvođači.

Izvođač radova je Power Construction Corporation of China Ltd, podizvođač AzVirt ogranak Beograd, a stručni nadzor su obavljali Građevinski Institut Centralna Putna Laboratorija d.o.o. i Makspro d.o.o, Adomne d.o.o. i Aba-geodetska kuća d.o.o.

Oni su gradili drugu traku obilaznice oko Beograda, od novog mosta na Savi kod Ostružnice do Straževice zajedno sa novim tunelom, i obe trake do Bubanj Potoka - (sektore 4,5 i 6 u dužini od 20,4 km), a ugovorena vrednost radova zajedno sa aneksima iznosi 325,1 milion evra.

Projekat je finansiran 15 procenata iz budžeta Srbije, a preostalih 85 procenata od kredita kineske Eksim banke.

Planovi i početak gradnje jedne trake

Sedamdesetih godina prošlog veka započelo se sa planovima oko izgradnje saobraćajnog prstena oko Beograda kojim bi se teški teretni saobraćaj izmestio iz glavnog grada. 

Planovi o izgradnji obilaznice pravljeni su u vreme izgradnje nekadašnjeg auto-puta Bratstvo i jedinstvo, koji je zamišljen kao glavna putna saobraćajnica tadašnje SFRJ.

Projekat izgradnje saobraćajnog prstena oko Beograda, koji je izradio Institut za puteve, predviđao je da se povežu Batajnica, koja se nalazi na novosadskom auto-putu, Dobanovci na zagrebačkom auto-putu, Ostružnica na obrenovačkom i Bubanj Potok na niškom auto-putu. 

Već tada je plan bio da obilaznica nastavi preko Leštana do Pančeva.

Sa gradnjom jedne trake prioritetne deonice od Dobanovaca do Bubanj Potoka započelo se krajem osamdesetih i početkom devedesetih godina prošlog veka uz pomoć kredita koji je odobrilo nekoliko evropskih banaka.

Raspad države, rat i sankcije obustavili radove

Radovi su zbog raspada savezne države, rata i sankcija kasnije bili obustavljeni, pa ponovo nastavljeni. 

Neimari su krajem aprila 1999. godine završili radove na deonici od Dobanovaca do Ostružnice. 

Neposredno pred otvarenje za saobraćaj 29. aprila 1999. godine bombardovan je najveći objekat na trasi - most preko reke Save kod Ostružnice. 

Srušena je čelična konstrukcija dužine 297 metara i oštećena konstrukcija preko dva polja dužine 99 metara. Obnova mosta trajala je od 29. jula 2002. do 23. decembra 2004. godine. 

Tada su nastavljeni i radovi od Ostružnice prema Orlovači, koji su obuhvatali tunele: Lipak i Železnik kao i tunel Straževica, veliki broj mostova, nadvožnjaka, podvožnjaka i dve petlje.

Na trasi od Ibarske magistrale do Straževice najintenzivniji radovi bili su na izgradnji tri velika mosta i to mosta broj 13 preko Kijevskog potoka dužine 555 metara, mosta broj 14 dužine 73 metra i mosta broj 15 preko Topčiderske doline u dužini od 661 metra, kao i na trasi između mostova u dužini od 3,1 kilometra.

Otvaranje deonica 2008. i 2012.

Krajem 2008. godine otvorena je deonica od Ostružnice do Orlovače, a u maju 2012. godine završen je i pušten u saobraćaj deo obilaznice oko  Beograda, od Batajnice do Dobanovaca i od Orlovače do novog tunela Straževica, u ukupnoj dužnini od 16 kilometara.

Druga traka od Dobanovaca do ostružničkog mosta 2016.

Predsednik Srbije Aleksandar Vučić je u januaru 2016. godine svečano obeležio početak radova na izgradnji drugog mosta preko reke Save kod Ostružnice koji je deo obilaznice Beograda, most blizanac postojećem, koji spaja petlje Surčin i Ostružnicu.

U aprilu 2016. godine u saobraćaj je puštena i druga traka auto-puta na obilaznici Beograda od Dobanovaca do ostružničkog mosta, a u novembru iste godine sa kineskom kompanijom Power China potpisan je i komercijalni ugovor za nastavak izgradnje obilaznice.

Građevinci iz kineske kompanije sa podizvođačima, imali su zadatak da izgrade levu traku ove saobraćajnice, probiju drugu cev tunela Straževica, kao i da posle ovog objekta trasiraju auto-put u šest traka do Bubanj potoka.

U junu 2022. otvoren Sektor B5

Na trasi obilaznice, u junu 2022. godine, otvoren je Sektor B5 obilaznice oko Beograda, od petlje Orlovača do Straževice zajedno sa novim (levim) tunelom Straževica.

Reč je o deonici dugoj oko četiri kilometra, gde je završena leva traka auto-puta sa tri mosta i leva tunelska cev ispod brda Straževica dužine 720 metara.

Prethodnih godina su izgrađene deonice obilaznice od Batajnice do Dobanovaca i Ostružnice, sa novim mostom na Savi koji je izgrađen pored starog ostružničkog mosta.

Obećanja i rokovi

U vreme prve višestranačke predizborne kampanje, krajem 1990. godine, tadašnji lider Socijalističke partije Srbije i države Slobodan Milošević označio je start radova, a najavljivano je da će "ceo pothvat biti okončan kroz pet godina", uz napomenu da vrednost radova iznosi "gotovo 400 miliona dolara", navodi Istinomer.

Krajem avgusta 2008. tadašnji ministar za infrastrukturu Milutin Mrkonjić izjavio je da obilaznica "mora biti završena krajem 2010". 

U oktobru 2017. tadašnja ministarka građevinarstva Zorana Mihajlović izjavila je da se do kraja 2020. očekuje završetak deonice od Ostružnice do Bubanj potoka.

Zatim, u julu 2018, na svečanosti povodom početka radova na izgradnji deonice od Ostružnice do Bubanj potoka, predsednik Srbije Aleksandar Vučić izjavio je da će obilaznica biti gotova 2021. godine.  

Krajem aprila 2020. Zorana Mihajlović najavljuje da će Ostružnički most biti završen narednog meseca, a cela obilaznica do Bubanj potoka "za malo manje od dve godine". 

Predsednik Srbije je krajem aprila 2021. dao novi rok: "Mi ćemo sve ovo do Bubanj potoka da završimo za godinu i tri-četiri meseca".

Usledila su još dva pomeranja roka - u novembru 2021. direktor "Puteva Srbije" Zoran Drobnjak je kraj radova najavio za septembar 2022, a mesec dana kasnije tadašnji ministar građеvinarstva, saobraćaja i infrastrukturе Tomislav Momirović je rekao da će to biti učinjeno do kraja 2022. 

Predsednik Vučić je u junu 2022. najavio da će kompletna obilaznica od Ostružnice do Bubanj Potoka biti završena do "kraja marta 2023. godine".

Konačno, novi ministar građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture Goran Vesić je završetak poslednje deonice najavio za jun 2023.

Izvor: Insajder, Tanjug, Istinomer